Способ выращивания севооборотом гороховой продукции

АЗАСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ДЛЕТ МИНИСТРЛГ ПАЙДАЛЫ МОДЕЛЬД ПАТЕНТ СИПАТТАМАСЫ Ноатты нмд ауыспалы егсте сруге сынылып отыран тсл танапты жазытлгшпен дейд, тыайтыш атар аралыына енгзлед,ноат себлед, тек бр айырмашылыы, топыра жазытлгшпен делед, даылды сепкенде атар аралыына аммофос тыайтышы брге енгзлед,ал даыл таза ср жер танабы орнына аызды танапа 6-7 см тередкте себлед, нтижеснде ноат даылынан осымша нм алынып бршама аржылы пайда келед жне топыраты бетк абаты смдк жамылысымен жабылып, егсткт жел жне су эрозиясынан орайды жне бл з кезегнде делген жерлерд азып-тозудан сатайды. Нтижеснде топыратаы азот элементн млшер (ноаттан кейн себлген бидайда) 6 - а,ауыспалы егстег р гектар делген жерд клемнен тскен тсмдлгнен таза пайда 17,0 - а, жне экономикалы тимдлк 28 - а артады.(73) А.И. Бараев атындаы асты шаруашылыы ылыми-ндрстк орталыы жауапкершлг шектеул серктестг(56) Ахметов К.А., Кияс А.А., Канафин Б.К.,Аугалиев Т.Т. Продуктивность зернобобовых,масличных и крупяных культур в севооборотах // Основные направления диверсификации зернового производства в степных регионах Евразийского континента. Шортанды, 1999 г. с.40-41(54) НОАТТЫ НМД АУЫСПАЛЫ ЕГСТЕ СРУ ТСЛ(57) Жаалы ауыл шаруашылыына саласына атысы бар, оны шнде Солтстк азастанны отстк ара топыраында ноатты нмд ауыспалы егсте таза ср жер танабы орнына сру тслне жатады. Жаалы ауыл шаруашылыы саласына атысы бар, оны шнде ноатты нмд ауыспалы егстетслне жне ноаттан жоары нм алып,делген жерд пайдалануа ммкндк жасайды. Солтстк азастанны отстк ара топыратарында днд-астыты ауыспалы егстерде ноатты тазажер танабынатсл белгл(Ахметов К.А., Кияс А.А., Канафин Б.К.,Аугалиев Т.Т., Продуктивность зернобобовых,масличных и крупяных культур в севооборотах // Основные направления диверсификации зернового производства в степных регионах Евразийского континента Материалы международной научнопрактической конференции, Шортанды, 1999. С.4041.). Брыны тсл топыраты жазытлгшпен 4-5 рет таяз деуд (8-10 см), кзде тере деуд (2527 см), ыста 2 рет ар тотатуды жне тазажер танабыны соына карай р гектара Р 80 млшернде минералды тыайтышты енгзуд кажет етед. Екнш жылы тазажер танабында БИГ - 3 саиналы тырмасы мен ылал жабу (3-4 см),топыраты егн себер алдында деу (5-6 см) жне ноатты 6-8 см тередкке себу жмыстары атарылады. Осы айтылан тслд кемшлг делген жерлерд тек штен к блг егн себуге пайдаланылып смдк нмдерн алатын ммкндк жо, бб егстк алабы тазажер танабына алдырылады. Егстк алабы таза ср жер танабына алдырылан кезеде 4-5 рет топыраты деу жмыстарынан кейн топыраты бетк абатында ешандай смдк алдытары алмайды,нтижеснде екнш жылы жел мен су эрозиясы шырауа ммкндк туады. Бл бршама ебек шыынына, пайдаланылан материалдара аражат жмсауа жне жмыс кшне осымша айлы тлеу шыынына алып келед. Ноатты нмд ауыспалы егсте сруге сынылып отыран тсл келес агротехникалы шараларды сынады брншден топыраты егн себер алдындаы деу 5-6 см жред екншден фосфор тыайтышы(аммофос,424) даылды атар аралыына сер ету заты бойынша 15-20 кг/га млшернде енгзлед. шншден ноат даылы аызды танапа 6-7 см тередкте себлед. Айта кететн бр жайт атарылатын брнш жне екнш агротехникалы шаралар брге атарылады. Топыраты бетк абаты траты трде смдк жамылысымен жабылып, жел жне су эрозиясынан оралады, аыздыта шрген жне туралан смдк алдытары ылал орын жинап жне оны сатайды Осы аталан тслд пайдалану нмд ауыспалы егст тсмдлгн 17,0 - а, ноаттан кейн себлген бидайда азот элементн млшерн 6 - а жне экономикалы тимдлк 28 - а артады. сынылып отыран тсл А.И. Бараев атындаы асты шаруашылыы ылыми-ндрстк орталыында жргзлд. Далалы тжрибе жмыстары Амола облысыны отстк ара топыраында нмд ауыспалы егс танаптарында атарылды. Таза ср жер танабыны орнына срлген ноат даылынан алынан орташа нм 11,0 ц/га болды. ПАЙДАЛЫ МОДЕЛЬД ФОРМУЛАСЫ Ноатты ауыспалы егсте сру тсл кезнде топыра (танап) жазытлгшпен (плоскорезпен) делед, тыайтыш атар аралыына енгзлед,ноат себлед, тек бр айырмашылыы, топыраты жазытлгшпен деу, даылды сепкенде атар аралыына аммофос тыайтышы брге енгзлед,ал ноат таза ср жер танабы орнына аызды танапа 6-7 см тередкте себлед.